Partners in de supply chain, niet enkel een klant-leverancier relatie

Een spelletje met collega’s

The beer game. Het klinkt als een gezellig kroegspel of een tijdsbesteding in een studentenhuis, maar het blijkt een interessante les over de supply chain. De spelregels? De supply chain van bierproductie wordt nagebootst en elke speler krijgt een functie in de productieketen. De spelers mogen niet met elkaar communiceren, behalve de laatste schakel in de keten: de consument. Die krijgt de opdracht om bier te bestellen en mag deze bestelling doorgeven aan de allerlaatste schakel van de supply chain. Vervolgens doet de keten zijn werk en houdt iedereen hetzelfde doel voor ogen: altijd de bestelling leveren en zo min mogelijk kosten maken. Dat houdt in dat de productie idealiter altijd precies voldoende is, overproductie zou zorgen voor extra opslag en dus voor extra kosten. 

Wat the beer game laat zien over de supply chain

Wat gebeurt er nu tijdens het spelen van het spel? De spelers krijgen te maken met het zogeheten bull whip effect, of in het Nederlands: het opslingereffect. Na een periode van te weinig of net genoeg productie, volgt er een periode van grote overproductie. Wanneer je dit in een grafiek zou zetten, kun je letterlijk een slinger zien.  Natuurlijk is het bull whip effect een bekend fenomeen dat al tientallen jaren optreedt, maar planning over integrale ketens heen is nog altijd een significant uitdaging voor veel organisaties. 

Het is niet moeilijk om een verklaring te vinden voor het bull whip effect. Doordat het altijd onvoorspelbaar is wat de consument gaat bestellen, volgt er na een (dreigend) tekort aan productie, altijd de angst dat de voorraden leegraken en de productie niet geleverd kan worden. Het resultaat: de productie wordt opgeschroefd. Nadat er weer voorraad is opgebouwd of de bestellingen dalen, wordt ook de productie getemperd. Zo ontstaat er weer een tekort en begint alles weer opnieuw.

Discrete manufacturing: wel 100 schakels 

Een interessant gegeven en grappig om dit zo in spelvorm te kunnen zien gebeuren. Moet je je eens voorstellen hoe groot en impactvol dit effect is, wanneer je spreekt over een supply chain van misschien wel 100 verschillende schakels, wereldwijd verspreid. Het is niet gek dat er tussen de eerste schakel en de laatste schakel (de consument dus), heel wat mis kan gaan. Zeker in de branche discrete manufacturing, waarbij de ketens zo uitgebreid zijn, is dit het geval. 

Onzekere tijden

In deze bewogen tijd, wanneer de maatschappij probeert om te gaan met de gevolgen van de Corona-uitbraak, kunnen we goed zien dat rationeel handelen niet altijd vanzelfsprekend is. Bedrijven en consumenten veranderen hun koopgedrag, wat resulteert in schaarste en dit leidt tot nog meer angst en veranderend koopgedrag. Zou snelle, heldere communicatie en meer vertrouwen in handelspartners, hier iets aan kunnen veranderen? Andries Feikema van onze gewaardeerde klant DSM schreef hier in zijn gastblog al over.

Geen bull whip, maar peace of mind 

Stel je eens voor dat elke schakel uit de supply chain met elkaar kan communiceren. Dat elke schakel zich baseert op dezelfde informatie en iedereen in de supply chain inzicht heeft in de vraag en behoefte van de consument. Dan zou dit opslingereffect verleden tijd zijn. De laatste schakel zou zich al kunnen voorbereiden op de aankomende vraag van de consument. Maar ook andersom, wanneer er een probleem is bij een van de fabrikanten, kan de leverancier zich vast instellen op een verminderde productie.
 
En dat niet alleen. In plaats van onzekerheid ontstaat er peace of mind: fabrikanten, leveranciers en distribiteurs weten waar ze aan toe zijn. Hoeveel is er in stock? Wanneer wordt de nieuwe levering verwacht? Omdat er volledige transparantie is, ontstaat er een cultuur van partnership in plaats van een traditionele verhouding als leverancier en afnemer.

Optimale ketenintegratie voor een high tech klant

Ketenintegratie maakt al deze dingen mogelijk. Met oplossingen zoals SAP Integrated Business Planning en SAP Ariba Supply Chain Collaboration kun je alle onderdelen van een supply chain met elkaar laten communiceren. Zo heeft iedereen op elk moment toegang tot de juiste informatie: a single source of truth. 

Een van onze klanten in de high tech sector heeft zeer vroeg ingezet op deze strategie. Met een zeer complex eindproduct dat bestaat uit tienduizenden componenten en een global supply chain met zeer veel schakels, is het voor deze klant een continue uitdaging om alles op elkaar af te stemmen. Door alle schakels in de keten optimaal inzicht te verschaffen, kan er een transparant partnership ontstaan. De assemblage weet exact wanneer welk onderdeel van het eindproduct beschikbaar komt, en de forecast wordt gedeeld met de tier-2 en tier-3 suppliers van kritieke onderdelen, zodat zij daar effectief en efficiënt op kunnen inspelen. Alles met het ultieme doel een 100% leverbetrouwbaarheid tegen zo laag mogelijke kosten. 

Onderdelen die we voor deze klant hebben geïmplementeerd zijn onder andere SAP Ariba Supply Chain Collaboration en SAP Integrated Business Planning. Op dit moment zijn we ook bezig met de implementatie van SAP Asset Intelligence Network. Hiermee kunnen we zorgen dat ook assets onderdeel worden van het transparante supply chain network (de keten). Met toepassingen als predictive maintenance en machine learning ontstaan steeds meer intelligente ketens en worden onderdelen automatisch op tijd besteld, geproduceerd of geassembleerd om uitval te voorkomen en leverbetrouwbaarheid te optimaliseren.

Is je huidige kennis genoeg?

Natuurlijk zullen er ook bedrijven zijn die genoeg vertrouwen hebben in hun huidige manier van werken. Zij hebben al een goede relatie met hun leveranciers en zien geen noodzaak voor ketenintegratie. Wat gebeurt er met zo’n bedrijf?
Het donkerste scenario: zo’n bedrijf zal over 5 jaar wellicht niet meer bestaan. Althans, dat is wat de marktleiders voorspellen. Als je als bedrijf wilt meekomen met je concurrenten, moet je zorgen dat je supply chain geoptimaliseerd blijft. Bedrijven die hierin investeren, besparen namelijk tijd en mankracht, en maken bovendien minder fouten. Hierdoor kunnen zij zich focussen op andere taken, zoals waarde-toevoeging en netwerkactiviteiten.

Complexere supply chain

Maar dat is niet de enige factor die meespeelt. Wat dacht je van de verwachting van de klant? Supply Chains worden steeds ingewikkelder, product life cycles korter. De klant verwacht tailormade producten, korte levertijden en heldere informatie. Kortom: om je concurrenten voor te blijven, ingespeeld te zijn op de complexe supply chain van de toekomst én aan de wens van de klant te blijven voldoen, is ketenintegratie noodzakelijk.

Terug naar het spel

Laten we even teruggaan naar waar we begonnen: het bierspel. In de laatste fase van het spel mogen alle onderdelen van de keten – alle spelers dus – met elkaar praten. Er volgt een laatste spelronde. Het resultaat? Correcte leveringen en een minimaal opslingereffect. Het bierspel is niet zomaar een verzinsel, het is een wetenschappelijk onderbouwd spel dat vaak wordt gebruikt om de ‘grillen’ van de marktwerking aan te tonen. Of je het nu speelt met bier, bananen of zoutvaatjes, dat maakt niet uit: het waargenomen effect blijft altijd hetzelfde. En communicatie tussen de schakels zorgt, in de eindfase van het spel, voor een beter werkende supply chain. 

Think Complex Supply Chains, Think McCoy